Onze grootste zorg: de toekomst van de kinderen

Gisteren waren we in Bokaro, de staalstad van India. Vier uur rijden over een provinciale weg door het platteland van Jharkhand. Prachtige plaatjes van geoogste rijstvelden waar koeien, buffels en geiten de stoppels kaal grazen. Af en toe gaan we stapvoets door een dorpsmarkt, waar de handel vlak naast de wielen van onze auto doorgaat.

Uiteindelijk komen we aan bij de Ashadan Leprosy Colony, een klein dorp in een vergeten hoekje langs de spoorweg en een onverharde landweg. Het land is eigendom van de spoorwegen en ongeveer twintig jaar geleden illegaal bezet door een groep leprapatiënten. De spoorwegen gedogen de kolonie, zolang ze het land zelf niet nodig hebben, maar weigeren mee te werken aan de aanleg van elektriciteit.

Als we het dorp in lopen worden we verwelkomd door een trommelgroep, het hele dorp loopt met ons mee naar het plein voor de school, die door de broeders van liefdadigheid wordt gerund (je weet wel, de organisatie van Moeder Theresa, die ook veel voor leprapatiënten heeft gedaan). De zelfzorggroep is bijeen en iedereen verzorgt zijn handen en voeten, voor zover die door lepra aangetast zijn.

Pers
We hebben ze nog maar net kunnen begroeten, of we worden belaagd door de lokale pers: Wat komt u hier doen, wat is uw indruk van de leprabestrijding in India? Wat vindt u van deze kolonie? Ik doe mijn best en Arif, onze coördinator in India vult mijn verhaal aan. De volgende dag staat in de lokale krant een artikel (in Hindi). Dr. Berkel: “Dit is het beste dorp van de hele staat Jharkhand”. Terwijl ik, dacht ik, alleen maar had gezegd dat ik bewondering heb voor de wijze waarop deze mensen onder moeilijke omstandigheden hun dorp zo goed weten te onderhouden en dat ik het geweldig vind dat alle kinderen naar school gaan. Wellicht heeft een enkeling in een ander dorp zich afgevraagd: Wie is in vredesnaam Dr Berkel, dat hij weet welk dorp het beste is? In elk geval zal het voor de mensen in Ashadan een leuke opsteker zijn geweest.

In een gesprekje met groepsleider Tapan Kumar hoor ik dat steeds minder mensen wonden aan hun voeten hebben dankzij de onderlinge controle in de zelfzorggroep. Dagelijks om deze tijd (16 uur) komen ze bij elkaar. En ze bespreken onder andere hun afhankelijkheid van bedelen. Velen zijn dat zat, maar wat is het alternatief? Niemand wil je hebben.

"Hoe komen onze kinderen ooit van dat negatieve imago af?"

Kumar heeft zelf lepra gehad en is in de kolonie getrouwd met Annama, die door lepra zwaar beschadigde handen heeft. Hun zoon, drie dochters en alle vijf kleinkinderen zijn gelukkig gezond. Toch leven ze allemaal in de kolonie en zijn ze getrouwd met andere kinderen van leprapatiënten. Dat vindt Kumar ook het grootste probleem. Hoe komen onze kinderen nou ooit van dat negatieve imago af? Je bent een (klein)kind van een leprapatiënt, dus mijden mensen je. “Mijn zoon heeft met veel moeite van zijn en ons spaargeld een rijbewijs gehaald, maar hij kan nergens een baan als chauffeur krijgen. Als we daar verandering in zouden kunnen brengen… Niets liever dan dat!”

Naar school
Dr Arif, coördinator van de Leprastichting in India, is intussen indringend in gesprek met de jeugd van de kolonie. De meesten zitten in klas 2 of 3 van de middelbare school, maar er zijn ook al veel schoolverlaters. “Wat wil je, zegt hij, er is niemand in dit dorp die zo’n opleiding heeft gehad, niemand die jullie stimuleert om huiswerk te maken, niemand aan wie je een vraag over wiskunde of Engels kunt voorleggen.”

Hij drukt de jongeren op hun hart om hun uiterste best te doen." Jullie zijn de toekomst van Ashadan, zegt hij, jullie zijn de toekomst van India. Als jullie je opleiding afmaken en door zouden kunnen studeren, wat zou je dan gaan doen?” “Voor onze families zorgen”, zeggen er een paar. En daar ligt de sleutel.

Derde generatie
Als een paar jongeren uit deze kolonie arts of ingenieur zouden kunnen worden, zouden zij de cirkel doorbreken. De bewoners van Ashadan zouden niet langer afhankelijk zijn van bedelen en donaties. En voor de kinderen die dan opgroeien zouden er rolmodellen zijn. Tegen die tijd zullen de opa’s en oma’s, die door lepra getekend zijn, er misschien niet meer zijn. Tegen die tijd kan Ashadan een gewoon dorp worden waarvan bijna niemand meer weet dat er ooit een leprakolonie was.

Arif belooft dat we gaan proberen een leraar te vinden die een huiswerkklas wil opzetten in de avonduren. Want het kan toch niet waar zijn dat zelfs de derde generatie nog achtervolgd zal worden door het stigma dat hun grootouders ooit lepra hebben gehad!