Vrijwilligerswerk dat loont

Het kleine stadje Tikapur ligt middenin het gebied waar lepra het meest voorkomt. Achter een paar buurtwinkels ontmoeten we een zelfzorggroep van 18 ex-leprapatiënten die één ding gemeen hebben: de wonden en zweren aan hun voeten blijven terugkomen, waardoor hun voeten steeds verder beschadigen. Steeds maar weer naar het ziekenhuis om de wonden te laten verzorgen is ook een hele opgave, je komt aan niets anders meer toe op het laatst.

Ik ontmoet Bihm en Ajay. Bihm verdient de kost met het fijnhakken van grote kiezels die in de rivieren van de Himalaya af komen rollen. Het gruis wordt gebruikt in de bouw. Ajay verkoopt brood en koekjes langs de weg. Bihm en Ajay, beiden ex-leprapatiënt, zijn vrijwilligers. Zij hebben de zelfzorgroep opgezet. Na een korte training kunnen Bihm en Ajay aan de groepsleden voordoen hoe ze hun wonden moeten verzorgen: goed spoelen in een teiltje met antiseptische zeep, de eeltbobbels zacht maken met puimsteen en daarna de wond goed verbinden met schoon gaas. Elk lid van de groep moet dit dagelijks thuis doen.

Inspectie
Elke 11e dag van de maand (makkelijk te onthouden!) komt de groep bijeen, dan inspecteren de leden elkaars voeten. Verdwijnen de zweren en worden de wonden kleiner? Dan doe je het goed. Zo niet, dan leggen ze elkaar nog eens uit hoe het moet. De onderlinge controle werkt positief. Je weet dat je door je groepsgenoten in de gaten wordt gehouden. Veel wonden die ik zie, zijn inmiddels geheeld en worden trots getoond.

Ik ben onder de indruk van Bihm en Ajay. Als vanzelfsprekend doen ze dit vrijwilligerswerk, omdat ze te doen hebben met patiënten die niet, zoals zijzelf, van hun wonden af kunnen komen. Ze laten zien dat wie lepra heeft gehad niet gedoemd is om zielig weg te blijven uit het normale dorpsleven. Daar hoor ik hier zoveel schokkende dingen over: leprapatiënten worden nog steeds gediscrimineerd en mensen lopen met een grote boog om hen heen. Dat vreet natuurlijk aan je zelfvertrouwen. Bihm en Ajay doen daar wat aan en laten hun werk er een dag per maand voor liggen. Die korte training door de Leprastichting is goud waard geworden, dankzij Bihm en Ajay.

De pot
Elk groepslid legt iedere maand 10 roepies (ongeveer 10 eurocent) in de pot van de groep. Zo sparen ze een kapitaaltje bij elkaar, waaruit de leden straks een kleine lening kunnen krijgen om een handeltje te beginnen en weer een eigen inkomen te verdienen. Bihm en Ajay krijgen nu een training over hoe ze die leningen kunnen gaan verstrekken en beheren. Er zit al 17.000 roepies in de pot en in de groep wordt druk gediscussieerd waarvoor je een lening zou willen opnemen. Fase twee van deze zelfzorgroep gaat binnenkort van start!