Lepra is nog steeds een taboe
Door: Jan van Berkel
Blijf op de hoogte en volg Jan
03 November 2009 | Nepal, Dhangadi
Steeds weer hoor ik dat mensen geheim willen houden dat ze lepra hebben. Er is nog veel angst en vooroordeel rond lepra. Wat wil je, nog maar 20 jaar geleden was er nauwelijks behandeling in deze afgelegen streek; dus wie lepra had was gedoemd tot ernstige misvormingen aan handen en voeten.
Vooral oudere patiënten zijn ernstig toegetakeld aan handen en voeten en soms zelfs blind geworden door de leprabacterie. Juist nu de strijd tegen lepra vooruitgang boekt, is het erg belangrijk om zo snel mogelijk de mensen in de omgeving van een nieuwe patiënt te onderzoeken. Want hoe eerder je een patiënt opspoort en behandelt, hoe minder schade de ziekte kan aanrichten.
Zo vreselijk bang
Gezondheidswerkster Jayanti in het dorp Bailiyah heeft dat ook meegemaakt. Zij is een energieke dame van 36, die vorig jaar werd uitgeroepen tot de beste dorpsgezondheidswerkster van West Nepal.
Ik bezocht haar gezondheidscentrum samen met Dr. Dhakal. Samen liepen we het patiëntenregister na en alles zag er piekfijn uit. Jayanti heeft alles perfect op orde.
Ze vertelde over het taboe dat nog steeds rond lepra hangt: "Bij mevrouw Rao van 60 is lepra geconstateerd in de kliniek van de Leprastichting in Dhangadi. Dat is anderhalf uur met de bus hiervandaan. De kliniek heeft haar voor de behandeling doorverwezen naar onze gezondheidspost, ze woont hier tenslotte. Ik heb uren met haar gepraat om haar gerust te stellen, ze was helemaal van de kaart en zo vreselijk bang dat ze uit het dorp gezet zou worden door de buren. Zo ging dat vroeger altijd. Dorpsgenoten zijn vaak doodsbang dat ze ook besmet raken. Maar zodra de behandeling start is iemand niet langer besmettelijk. Natuurlijk gaan wij niet aan de grote klok hangen dat iemand bij ons onder behandeling is. Dat blijft vertrouwelijk. Wij gaan de buren niet vertellen dat iemand lepra heeft. Maar tegelijk is het wel nodig om familieleden en buren te onderzoeken.”
Jayanti: De mensen vertrouwen mij
Vaak heeft iemand al jaren lepra voordat de diagnose kan worden gesteld. Al die tijd kan een patiënt besmettelijk zijn. Daarom gaat de Leprastichting zo snel mogelijk op zoek naar huidvlekken of andere kleine symptomen bij familie en buren. Maar dat lukte hier niet, zodra de auto met het beeldmerk van de Leprastichting in het dorp kwam, werd hij weggestuurd, zo bang zijn mensen van lepra. “Ze willen er helemaal niks mee te maken hebben,” vertelt Jayanti. “Toen heb ik voorgesteld dat ik het onderzoek zou doen. Mij vertrouwen de mensen wel, omdat ik allerlei soorten ziekten onderzoek en behandel. Gelukkig bleek er verder niemand met lepraverschijnselen te zijn in de omgeving van deze mevrouw.”
Vanmiddag reis ik terug naar Kathmandu voor een bezoek aan onze leprakliniek daar. Daar ontmoet ik vanavond, samen met Dr. Dhakal, die ons werk in Nepal coördineert, de directeur leprabestrijding van het ministerie, zeg maar de hoogste ambtenaar met wie wij samen werken bij het Ministerie van Gezondheid. Dat wordt weer een heel andere ervaring. Daarover later meer!
Vooral oudere patiënten zijn ernstig toegetakeld aan handen en voeten en soms zelfs blind geworden door de leprabacterie. Juist nu de strijd tegen lepra vooruitgang boekt, is het erg belangrijk om zo snel mogelijk de mensen in de omgeving van een nieuwe patiënt te onderzoeken. Want hoe eerder je een patiënt opspoort en behandelt, hoe minder schade de ziekte kan aanrichten.
Zo vreselijk bang
Gezondheidswerkster Jayanti in het dorp Bailiyah heeft dat ook meegemaakt. Zij is een energieke dame van 36, die vorig jaar werd uitgeroepen tot de beste dorpsgezondheidswerkster van West Nepal.
Ik bezocht haar gezondheidscentrum samen met Dr. Dhakal. Samen liepen we het patiëntenregister na en alles zag er piekfijn uit. Jayanti heeft alles perfect op orde.
Ze vertelde over het taboe dat nog steeds rond lepra hangt: "Bij mevrouw Rao van 60 is lepra geconstateerd in de kliniek van de Leprastichting in Dhangadi. Dat is anderhalf uur met de bus hiervandaan. De kliniek heeft haar voor de behandeling doorverwezen naar onze gezondheidspost, ze woont hier tenslotte. Ik heb uren met haar gepraat om haar gerust te stellen, ze was helemaal van de kaart en zo vreselijk bang dat ze uit het dorp gezet zou worden door de buren. Zo ging dat vroeger altijd. Dorpsgenoten zijn vaak doodsbang dat ze ook besmet raken. Maar zodra de behandeling start is iemand niet langer besmettelijk. Natuurlijk gaan wij niet aan de grote klok hangen dat iemand bij ons onder behandeling is. Dat blijft vertrouwelijk. Wij gaan de buren niet vertellen dat iemand lepra heeft. Maar tegelijk is het wel nodig om familieleden en buren te onderzoeken.”
Jayanti: De mensen vertrouwen mij
Vaak heeft iemand al jaren lepra voordat de diagnose kan worden gesteld. Al die tijd kan een patiënt besmettelijk zijn. Daarom gaat de Leprastichting zo snel mogelijk op zoek naar huidvlekken of andere kleine symptomen bij familie en buren. Maar dat lukte hier niet, zodra de auto met het beeldmerk van de Leprastichting in het dorp kwam, werd hij weggestuurd, zo bang zijn mensen van lepra. “Ze willen er helemaal niks mee te maken hebben,” vertelt Jayanti. “Toen heb ik voorgesteld dat ik het onderzoek zou doen. Mij vertrouwen de mensen wel, omdat ik allerlei soorten ziekten onderzoek en behandel. Gelukkig bleek er verder niemand met lepraverschijnselen te zijn in de omgeving van deze mevrouw.”
Vanmiddag reis ik terug naar Kathmandu voor een bezoek aan onze leprakliniek daar. Daar ontmoet ik vanavond, samen met Dr. Dhakal, die ons werk in Nepal coördineert, de directeur leprabestrijding van het ministerie, zeg maar de hoogste ambtenaar met wie wij samen werken bij het Ministerie van Gezondheid. Dat wordt weer een heel andere ervaring. Daarover later meer!
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
